Arbeidsmediation op advies bedrijfsarts: “Hoezo vrijwillig?”

“Hoezo vrijwillig?”

“Mediation is vrijwillig, niemand kan ertoe gedwongen worden,”, hoor ik mijzelf zeggen in een intakegesprek. Waarop vervolgens een reactie komt “Hoezo vrijwillig? Het is het advies van de
bedrijfsarts. En mijn advocaat zegt dat ik het maar beter kan opvolgen want anders word ik er later op afgerekend.” Een reactie die ik aan beide kanten hoor, de ene keer van de werkgever, de andere keer van de werknemer, en soms van allebei.

Hoe zit dat?

Ik begrijp goed dat die vrijwilligheid niet altijd zo ervaren wordt. Aan mij als mediator dan de taak om met de partij(en) over dit aspect verder te praten. Want iets dat in eerste instantie door een partij niet als vrijwillig wordt gevoeld, kan uiteindelijk toch als vrijwillig worden ervaren.

Waar kies je voor?

Ik voer het gesprek vaak over wat een partij wil bereiken en vooral hoe. Het antwoord op de vraag wat iemand wil bereiken is meestal snel gegeven, namelijk een oplossing Over de vraag hoe moet
langer worden nagedacht. In het algemeen zijn er drie opties, in het kort neerkomend op:

1. Niets doen, het conflict laten bestaan en hopen dat het overwaait, wat meestal niet het geval is (“zachte
heelmeesters……”)

2. (Juridisch) strijden over het conflict, wat de nodige tijd, kosten en energie vergt met een onzekere uitkomst die een derde (de rechter) oplegt.

3. Onder leiding van een mediator in gesprek gaan over waar het echt om gaat en een oplossing zoeken waar je zelf over gaat en waar je
beiden mee verder kunt.

Als een partij aanslaat op optie 3 – ook al is dat maar een beetje, want soms moet een partij daarin nog even op gang komen – dan is er in mijn optiek sprake van een keuze op basis van vrijwilligheid. Vrijwilligheid in de vraag hoe en ook inhoudelijk. Je kiest ervoor om de oplossing zelf in de hand te houden en je bepaalt ook hoe de oplossing er uit ziet.

Een bewuste keuze

De praktijk is vaak wat weerbarstiger en soms laveert een partij tussen optie 2 en 3, maar in de kern ben ik ervan overtuigd dat elk mens het in zich heeft om een conflict op een waardige manier en zonder juridische strijd op te willen lossen en daarvoor bewust te kiezen. En als op de vraag: “Wil jij dat eens proberen?” een oprecht “ja” komt, dan is mediation een keuze uit vrijwilligheid.

Nog meer vrijwilligheid

En als ik dan nog toelicht dat de vrijwilligheid ook inhoudt dat je op elk moment, uiteraard na het oprecht geprobeerd te hebben, ook weer kunt stoppen en dat de mediation dan neutraal wordt
afgerond, dan wordt de vrijwilligheid nog meer daadwerkelijk ervaren en gevoeld. En dat draagt weer bij aan een goed verloop van het mediationtraject: de weerstand is weg en het commitment komt ervoor in de plaats.

Meer weten over mediation of andere manieren van conflictoplossing? Ga naar www.mediationvechtdal.nl